Օգոստոսի 23-ը հայոց նորագույն պատմության կարևորագույն ամսաթվերից է: 1990 թվականի օգոստոսի 23-ին Հայաստանի խորհրդարանն ընդունեց Անկախության հռչակագիրը, որով ազդարարվեց անկախության գործընթացի սկիզբը և որով դրվեց անկախ Հայաստանի կերտման գլխավոր հիմնաքարը:
Այս հիմնարար փաստաթղթով Հայաստանի Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունը վերանվանվեց Հայաստանի Հանրապետության, մեր երկիրն ունեցավ պետության բոլոր խորհրդանիշները՝ դրոշ, օրհներգ, զինանշան: Ամրագրվեց, որ Հայաստանն ունենալու է սեփական Զինված ուժեր, բանկային համակարգ: Հռչակագիրը փաստացի Հայաստանի ծննդյան վկայականն է: Հռչակագրով Հայաստանը հայտարարվեց իրավական, ժողովրդավարական պետություն, որտեղ խրախուսվում է բազմակարծությունը: Քանի դեռ չունեինք Սահմանադրություն, Անկախության հռչակագիրը նաև սահմանադրության դեր էր կատարում. ընդունվել էր սահմանադրական օրենք, ըստ որի ցանկացած օրենք Հայաստանում գործում էր, եթե չէր հակասում հռչակագրի դրույթներին: Անկախության հռչակագրին հղում կա Սահմանադրության մեջ, ուրեմն և հռչակագիրը ոչ միայն կարևոր պատմական փաստաթուղթ է, այլև գործող հիմնարար օրենք:
Անկախության հռչակագրից մեկ տարի հետո՝ 1991 թ.-ի սեպտեմբերի 21-ին, տեղի ունեցավ անկախության հանրաքվե․ 95 տոկոսն «այո» ասաց անկախությանը:
