Այսօր՝ նոյեմբերի 17-ին, Մոսկվայի դրամատիկական թատրոնում տեղի է ունեցել  ԽՍՀՄ ժողովրդական արտիստ Արմեն Ջիգարխանյանի հոգեհանգստի արարողությունը։ Սա այն թատրոնն է, որը 1996 թվականին հիմնադրել ու երկար տարիներ ղեկավարել է Ջիգարխանյանը։

«ՌԻԱ Նովոստի»-ի փոխանցմամբ՝ հոգեհանգստյան արարողությանը ներկա են եղել ժողովրդական արտիստի հարազատները, ընկերներն ու գործընկերները, երկրպագուները։ 

Լրատվամիջոցներով լուրեր են շրջանառվում, որ հնարավոր է Արմեն Ջիգարխանյանի մահվանից հետո նրա տան մոտ հուշատախտակ տեղադրվի: Ինչպես հաղորդում է «ՌԻԱ Նովոստին», Մոսկվայի քաղաքային դումայի մշակույթի եւ զանգվածային հաղորդակցության հանձնաժողովի ղեկավար Եվգենի Գերասիմովն այս առնչությամբ հայտնել է, որ դերասանի պատվին որեւէ բան անելը կախված կլինի ստացվող առաջարկներից:

Ի դեպ, Ջիգարխանյանը կենդանության օրոք հուշարձանի տեղադրման մասին այնքան էլ դրական կարծիքի չէր։ Գտնում էր, որ հուշարձանը պիտի լինի լավագույն դեպքում անձի մահից հետո։ 2011 թվականին, երբ Արմեն Ջիգարխանյանը լսել է, որ Հայաստանի Ալավերդի քաղաքում ցանկանում են տեղադրել իր արձանը, նախ, զարմացել է, ապա ասել, որ դրա կարիքը դեռեւս չկա։ «Ինչ-որ սովորություն կա, դնում ենք հուշարձան, երբ այդ մարդն արդեն չկա։ Պետք չէ։ Քանի ես կամ, կգնամ այնտեղ, եթե պետք է, կգնամ այնտեղ կկանգնեմ»,- կատակել է նա։

Մանրամասներ արտիստի կենսագրությունից

Արմեն Ջիգարխանյանի մորական կողմը թիֆլիսահայեր են։ Երբ Արմենն ընդամենը մեկ ամսական է եղել, նրա հայրը՝ Բորիսը, հեռացել է ընտանիքից․ Ջիգարխանյանն իր հորն առաջին անգամ տեսել է դեռահաս տարիքում։ Նրան դաստիարակել է խորթ հայրը, որի հետ տղայի մոտ ձեւավորվել էին ջերմ հարաբերություններ։ Արմենը Ջիգարխանյանը մեծացել է ռուսալեզու միջավայրում, սովորել է ռուսական դպրոցում եւ տիրապետել հայկական ու ռուսական մշակույթին։ Մայրը՝ Ելենա Վասիլեւնան, մոլի թատերասեր է եղել, նրա մասին գրում են, որ բաց չի թողել ոչ մի դրամատիկական եւ օպերային ներկայացում։

Արմեն Ջիգարխանյանն ու մայրը՝

«Կարծում եմ՝ մորս հետ կապված իմ պատմությունը նույնպես շատ, շատ պարզ պատմություն է, եւ մինչեւ վերջ չբացահայտված, որը շատերի համար չի էլ բացահայտվի երբեք»,- խոսելով մոր մասին՝ մի անգամ ասել է Ջիգարխանյանը։

Մի անգամ դերասանը «Աշխարհի հայերը» հայտնի հաղորդաշարի եթերում խոսելով հայերի, իր, եւ առհասարակ մարդկության մասին մի այսպիսի միտք է արտահայտել․ «Ես կարծում եմ՝ մենք քիչ ենք մտածում, մենք հանկարծակիի գերիներն ենք»։ Հայը մեծ ազգ է, ցինիկ, ու շատ ուժեղ հումոր ունի։ Իսկ, թե ինչու է մեծ ազգ՝ ռեակցիան լավն է, ուրեմն տաղանդավոր է։

Ջիգարխանյանի անունը գրվել է Գինեսի ռեկորդների գիրքում՝ որպես ամենաշատ նկարահանվող ռուսական դերասանի․ ավելի քան 250 դերակատարում կինո եւ հեռուստաֆիլմերում։

Առաջին անգամ դերասանը բեմ է բարձրացել 1955 թվականի հունվարին՝  Երեւանի Կ. Ստանիսլավսկու անվան ռուսական դրամատիկական թատրոնում Վ. Գուսեւի «Իվան Ռիբակով» պիեսի հիման վրա բեմադրված ներկայացման մեջ։ Երեւանյան թատերախմբում Ջիգարխանյանին հրավիրել էին դեռեւս երկրորդ կուրսում, որտեղ հետագայում նա աշխատել է ավելի քան տասը տարի։

Կինոյում դերասանն իր նորամուտը նշել է 5 տարի անց՝ 1960 թվականին «Փլուզում» ֆիլմում Հակոբի դերակատարմամբ, իսկ հանրաճանաչություն Արմեն Ջիգարխանյանին բերել է նրա լավագույն դերակատարումներից մեկը՝ երիտասարդ գիտնական-ֆիզիկ Արտյոմ Մանվելյանի դերը Ֆրունզե Դովլաթյանի «Բարեւ, ես եմ» ֆիլմում։ Այս ֆիլմի ցուցադրումից որոշ ժամանակ անց հետևում են նոր հետաքրքիր առաջարկներ՝ դարբին վարպետ Մուկուչը «Եռանկյունի»-ում, Լեւոն Պողոսյանը «Երբ գալիս է սեպտեմբերը» դրամայում, կապիտան Օվեչկինը Էդմոնդ Քեոսայանի հանրահայտ «Անորսալիների նոր արկածները» ֆիլմում, չեկիստ Արտուզովը «Տրեստ օպերացիան» հեռուստատեսային ֆիլմում, էսսեր Պռոշյանը «Հուլիսի վեցը» պատմական ֆիլմում, Միխայիլ Ստիշնոյը «Փոքրիկ կռունկ» ֆիլմում։

Բացասական կերպարի դերակատարումներից հանդիսատեսի մոտ առավել հիշարժան է «Սեւ կատու» ավազակախմբի կուզիկ պարագլուխ Կարպի դերակատարումը «Հանդիպման վայրը փոխել չի կարելի» ֆիլմում։

Խորհրդային ու ռուսական կինոյի, թատրոնի և հեռուստատեսության հայազգի դերասան, թատերական մանկավարժ, թատրոնի ռեժիսոր, ԽՍՀՄ ժողովրդական արտիստ Արմեն Ջիգարխանյանի մահվան մասին հայտնի դարձավ նախորդ շաբաթ՝ նոյեմբերի 14-ին: Նա 86 տարեկան էր: Վերջին տարիներին Ջիգարխանյանի առողջական վիճակը լավ չէր։

Անվանի դերասանին կհուղարկավորեն Վագանկովյան գերեզմանատանը՝ դստեր կողքին։ Այս մասին տեղեկանում ենք «Իզվեստիա» պարբերականից։

Լուսանկարներ՝