ՀԻՇԱՐԺԱՆ ՕՐԵՐ ԵՎ ՀԵՏԱՔՐՔԻՐ ՏՈՆԵՐ
Միջազգային
- E-ի օրը (e-Day)
- Կրակմարչի տարեդարձը
Կրոնական
- Բահայի - Մուլք ամսվա տասնիններորդ օրվա տոնը
- Կաթոլիկություն - Հռոմի պապ Պողոս IX-ի հիշատակը
- Կաթոլիկություն - Սուրբ Քոլեթի հիշատակը
- Ուղղափառություն - Աստվածամոր սրբապատկերի «Վիշտը խաղդելու» օրը
- Ուղղափառություն - Սուրբ Գրիգորի Աստվածաբանի հիշատակության օրը
Ազգային
- ԱՄՆ - «Ալֆրեդո» Ֆետուչինիի ազգային օրը (National Fettuccine Alfredo Day)
- ԱՄՆ - Մաստակի ազգային օրը (National Bubble Gum Day)
- ԱՄՆ - Մերկ աշխատելու օրը (Working Naked Day)
- ԱՄՆ - Սևամորթ ամերիկացիների շրջանում ՄԻԱՎ/ՁԻԱՀ-ի խնդրի իրազեկման օրը (National Black HIV / AIDS Awareness Day)
- ԱՄՆ - Կարմիր հագուստի օրը (National Wear Red Day)
- ԱՄՆ - Վարդերիի օրը (Rose Day)
- ԱՄՆ - Բալետի օր (Ballet Day)
- ԱՄՆ - Երեխաներին ժպիտ նվիրելու օրը (Give Kids a Smile Day)
- ԱՄՆ - Հարևանին ձեռքով անելու օրը (Wave all Your Fingers at Your Neighbor Day)
- ԱՄՆ - Ընկերներին բացիկներ ուղարկելու ազգային օրը (National Send a Card to a Friend Day)
- Գրենադա - Անկախության օրը (Independence Day)
- Իռլանդիա - Սուրբ Մելի օրը (Saint Mel)
- Հայաստան - Համացանցում հայատառ գրելու օրը
- Ճապոնիա - Հյուսիսային տարածքների օրը (Northern Territories Day)
- Ռուսաստան - Գրիգորևյան օր
- Ռուսաստան - Բիզնես կրթության օրը
- Ռուսաստան - Լուսին թռչելու (մտովի, թե իրական) օրը
- Ռուսաստան - Ձմեռային մարզաձևերի օրը
ՀԵՏԱՔՐՔԻՐ ԴԵՊՔԵՐ ԵՎ ԻՐԱԴԱՐՁՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ
1984 - Ամերիկացի տիեզերագնաց Բրյուս Մակկենդելսը առաջին անգամ առանց ապահովագրող ճոպանի հատուկ հանդերձանքով դուրս եկավ բաց տիեզերք:
1975 - ASALA. Ռումբի զետեղում Լիբանանի Թուրքիայի դեսպանատան տեղեկատվության և զբոսաշրջության գրասենյակի առջև։
- Ականազերծման ժամանակ վիրավորվում է լիբանանցի ոստիկանը։
- Գործողության պատասխանատվությունը ստանձնում է «Գերի Գուրգեն Յանիկյան Խմբակը»՝ պահանջելով Գուրգեն Յանիկյանի ազատ արձակումը։
1940 - Մեծ Բրիտանիայում ազգայնացվեց երկաթուղին։
1940 - Ուոլտ Դիսնեյի երկրորդ մուլտֆիլմի՝ «Պինոկիոյի» պրեմիերան։ Ֆիլմը երկու «Օսկարի» է արժանացել։
1932 - Ջեյմս Չեդվիկը հայտարարում է նեյտրոնի հայտնագործության մասին։
1899 - Հայաստան` Ալեքսանդրապոլ կայարան (այժմ `Գյումրի) ժամանեց առաջին գնացքը:
- Նախանցյալ դարի 90-ականներին ցարական Ռուսաստանի կառավարությունը Թիֆլիս-Կարս երկաթգծի շինարարարության մասին որոշում կայացրեց: Շինարարությանը ներգրավվեցին ինչպես մոտակա գյուղերի բնակիչները, այնպես էլ Ռուսաստանից աշխատակիցները և մասնագետները: Ճանապարհին կառուցվել էին 535 արհեստական կառույցներ` կամուրջներ, վիադուկներ, 13 թունելներ: Ընդ որում, բոլոր թունելները երկկողմանի էին: Հատկապես նշանակալի էր Ջաջուռի թունելը, որի երկարությունը 1703 մետր էր:
- Այն գտնվում է ծովի մակարդակից 1843 մետր բարձրության վրա և համարվում է Եվրոպայում ամենաբարձր լեռնային կետը: Ջաջուռի թունելը կառուցելու ժամանակ առաջին անգամ օգտագործվել են հորատման մեքենաներ և էլեկտրական օդափոխիչներ: Թունելը կառուցվել է կարճ ժամանակում. շինարարությունը սկսվել է 1896 թվականին և ավարտվել 1898 թվականին: Նրա միջով առաջին գնացքն անցել 1899 թվականի փետրվարի 7-ին: Մեկ այլ յուրահատուկ կառույց է 1898 թվականին կառուցված Զամանլինի կամուրջը: Էրիվան կայարան առաջին գնացքը ժամանել է մի քանի տարի անց՝ 1902 թվականի դեկտեմբերի 6-ին:
1863 - ԱՄՆ-ում արտոնագրվեց առաջին կրակմարիչը:
1832 - Ռուս մաթեմատիկոս Նիկոլայ Լոբաչևսկին Ռուսաստանի գիտությունների ակադեմիայում ներկայացրեց Էվկլիդեսյանից տարբերվող իր նոր երկրաչափությունը:
ԾՆՎԵԼ ԵՆ
1995 - Գաել Անդոնյան, հայ ֆուտբոլիստ, պաշտպան
1990 - Դենի Ռոուզ, անգլիացի ֆուտբոլիստ, պաշտպան
1965 - Ռոջեր Գոմես, կոստառիկացի ֆուտբոլիստ, հարձակվող
1954 - Դիթեր Բոլեն, գերմանացի երաժիշտ, երգիչ, երգերի հեղինակ, երաժշտական պրոդյուսեր, «Modern Talking» փոփ դուետի անդամ
1926 - Մարկ Տայմանով (մ. 2016), շախմատիստ, միջազգային գրոսմեյտեր
1929 - Ալեխանդրո Խոդորովսկի, չիլիացի սյուրռեալիստ ռեժիսոր, թատերագիր, կինոարտադրող, երգահան, դերասան, դիմախաղացող, կոմիքս գրքերի հեղինակ, պատմիչ և հոգեբույժ
1876 - Իսահակ Ալիխանյան, թատրոնի հայ դերասան, ՀԽՍՀ և ՎԽՍՀ ժողովրդական արտիստ (մ. 1946)
1870 - Ալֆրեդ Ադլեր, ավստրիացի հոգեբան, հոգեբույժ, անհատական հոգեբանության հիմնադիր
1841 - Օգյուստ Շուազի, ֆրանսիացի ինժեներ, ճարտարապետության պատմաբան և տեսաբան
1812 - Չարլզ Դիքենս, անգլիացի գրող
- Դիքենսի ամենահայտնի ստեղծագործություններն են «Պիկվիկյան ակումբի հետմահու հուշերը», «Օլիվեր Թվիստ», «Դեյվիդ Կոպերֆիլդ», «Մեծ հույսեր», «Պատմություն երկու քաղաքների մասին»։
1676 - Մխիթար Սեբաստացի, հայագետ, մշակութային, եկեղեցական գործիչ
1478 - Թոմաս Մոր, աանգլիացի նշանավոր մտածող, գրող, քաղաքական գործիչ, կաթոլիկ եկեղեցու սուրբ, Վերածննդի դարաշրջանի հումանիստ (մ. 1535)
- 1516 թվականին գրել է «Ուտոպիա» աշխատությունը, որտեղ երևակայական կղզի-պետության օրինակի վրա ցույց է տվել իդեալական հասարակարգի մասին իր պատկերացումները։
